Illustrator

Bij een licentie wordt toestemming gegeven om de illustratie op een bepaalde wijze te gebruiken. Er wordt dus een gebruiksrecht verleend terwijl de rechthebbende de auteursrechten zelf behoudt. Bij een overdracht van auteursrechten draagt de rechthebbende de eigendom van het recht over en daarmee ook de zeggenschap over de wijze waarop de illustratie mag worden gebruikt. Het auteursrecht kan in zijn geheel, voor alle vormen van gebruik, maar ook gedeeltelijk worden overgedragen of gelicentieerd, bijvoorbeeld wel voor publicatie in een boek, maar niet voor gebruik in een tekenfilm.

Een overdracht van auteursrecht kan alleen schriftelijk, waarbij moet worden aangegeven welke rechten precies overgaan op de opdrachtgever. Ook een exclusieve licentie moet schriftelijk worden verleend. Na het verlenen van een exclusieve licentie is het niet meer mogelijk om ook aan anderen toestemming te geven om het werk te gebruiken.

Een niet-exclusieve licentieverlening mag ook mondeling, maar toch is het verstandig schriftelijk vast te leggen voor welk soort gebruik, in welke omvang en voor hoelang aan de licentienemer toestemming wordt verleend (en wat hij dus met de illustraties mag doen): publicatie in alleen dat ene jaarverslag, die ene uitnodiging of onbeperkt gebruik in uitgaven van de licentienemer, voor welke periode, in welke oplage en dergelijke. Ook kunt u denken aan bewerkingen zoals gebruik voor tekenfilms of merchandising. Het gebruiksrecht geldt alleen voor dat wat concreet is afgesproken.

 

In geval van een eenmalige licentieverlening is een simpele omschrijving van het gebruiksdoel in bijv. de opdrachtbevestiging vaak voldoende. Als er sprake is van merchandising, kan het handig zijn om een royaltyovereenkomst te sluiten, waarbij een deel van de opbrengst van de verkoop van de producten waar de illustratie in is verwerkt aan de illustrator ten goede komt. Illustratoren die hun medewerking verlenen aan de totstandkoming van een kinder- of prentenboek, zullen uitgebreidere afspraken moeten maken met de uitgever en kunnen daartoe een zogenaamde uitgeefovereenkomst sluiten.

 

Sommige illustratoren kunnen aanspraak maken op een vergoeding uit de zogenaamde collectieve rechten, zoals leenrecht, reprorecht, kabelrechten etc., bijvoorbeeld als het werk waarin hun illustratie voorkomt wordt gekopieerd, uitgeleend of via de kabel wordt uitgezonden. Als een illustrator de auteursrechten overdraagt, is het van belang dat hij een schriftelijk voorbehoud maakt met betrekking tot de collectieve rechten. Voor meer informatie over collectieve rechten kunt u contact opnemen met de Stichting Pictoright.

Illustratoren hebben, net als alle andere makers, zogenaamde persoonlijkheidsrechten. Illustraties mogen niet zomaar veranderd worden en de illustrator heeft het recht zijn naam bij het werk te vermelden.