De modelcontracten voor de uitgave van een oorspronkelijk Nederlandstalig of een vertaling van een literair werk en voor een kinderboek leiden niet tot een verplichting tot het afdragen of voldoen van loonheffingen als er conform deze overeenkomst wordt gewerkt. Volgens de Belastingdienst is er dan geen sprake van een gezagsverhouding (geen arbeidsovereenkomst), maar ook niet van een fictieve (inhoudingsplichtige) dienstbetrekking, tenzij partijen daarvoor kiezen. Belangrijk element voor deze beoordeling is dat het inkomen van de auteur gebaseerd is op de opbrengst uit exploitatie van het werk via een royaltyregeling, op grond waarvan gezegd kan worden dat de auteur a priori een zelfstandige is.
In het modelcontract voor literair werk is ter zake opgenomen:
- Deze overeenkomst leidt niet tot de verplichting loonheffingen af te dragen of te voldoen, omdat werken overeenkomstig deze overeenkomst niet leiden tot een (fictieve) dienstbetrekking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. De beoordeling van deze overeenkomst door de Belastingdienst heeft plaatsgevonden op 7 juni 2016 onder nummer 91016.34914.1.0.B.
Overige voorbeeldbepalingen ter bevestiging van de freelance status van de maker in een opdrachtrelatie:
- Auteur en uitgever sluiten een uitgeefovereenkomst/overeenkomst van opdracht zoals bedoeld in art. 7:400 e.v. BW. Met deze overeenkomst kiezen partijen ervoor om in voorkomende gevallen de fictieve dienstbetrekking van thuiswerkers of gelijkgestelden zoals bedoeld in de artikelen 2b en 2c Uitvoeringsbesluit Loonbelasting 1965 en de artikelen 1 en 5 van het Besluit aanwijzing gevallen waarin arbeidsverhouding als dienstbetrekking wordt beschouwd (Besluit van 24 december 1986, Stb. 1986, 655), buiten toepassing te laten en daartoe deze overeenkomst op te stellen en te ondertekenen voordat uitbetaling plaatsvindt.
Partijen realiseren zich en stemmen ermee in, dat keuze voor gebruik van een modelovereenkomst waarin de gelijkgesteldenregeling en thuiswerkersregeling buiten toepassing worden gelaten inhoudt dat auteur geen aanspraak kan maken op een uitkering krachtens de Werkloosheidswet (WW) of de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). Verzekeringen tegen het risico van inkomensverlies, zoals bij ziekte en arbeidsongeschiktheid, zijn de verantwoordelijkheid van de auteur.
- De auteur verplicht zich medewerking te verlenen aan de uitgever bij het beoordelen van zijn juridische status. De maker zal daartoe op eerste verzoek de uitgever in het bezit stellen van een kopie van een geldig legitimatiebewijs, niet zijnde een rijbewijs, en daarvoor krachtens wet- of regelgeving benodigde verklaring of ander bewijsmiddel overleggen ter vaststelling of de uitgever gehouden is premies voor de sociale verzekeringen in te houden op het overeengekomen honorarium. Indien de maker daaraan niet tijdig voldoet, behoudt de uitgever zich het recht voor de betaling op te schorten dan wel de betaling te laten plaatsvinden onder inhouding van loonheffing c.q. premies sociale verzekeringen.
- De bijdrage/het werk zal door de maker op freelance basis worden vervaardigd in de zelfstandige uitoefening van zijn beroep. De maker is vrij in de wijze waarop hij zijn opdracht uitvoert en hij is niet onder gezag van de uitgever gesteld, een en ander onverminderd de bevoegdheid van de uitgever om aanwijzingen te geven inzake redactie, aanlevering kopij en planning ter concretisering van de door de maker te verrichten diensten.
- De maker kan aan de maker een opdracht geven, maar is daartoe niet verplicht. De maker kan te allen tijden een opdracht van de uitgever weigeren.
- De maker dient de opdracht in beginsel persoonlijk uit te voeren, tenzij anders overeengekomen. Het inschakelen van derden is toegestaan in overleg met de uitgever, waarbij de maker persoonlijk verantwoordelijk blijft voor de uitvoering.
- Indien de maker een rechtspersoon is, dient de opdracht persoonlijk te worden uitgevoerd door de persoon die voor de uitvoering is overeengekomen.
- De maker is vrij in het aanvaarden van opdrachten van derden, behoudens als daardoor een conflict ontstaat met gemaakte afspraken over de inhoud van de bijdrage of over het onderwerp van de bijdrage en/of met gemaakte afspraken over exclusiviteit.
- De maker is verantwoordelijk voor de juiste afdracht van alle op het honorarium drukkende belastingen en/of premies. Het tussen partijen overeengekomen honorarium is een bruto bedrag. De uitgever is gehouden aan de fiscus of andere overheidsinstanties opgave te doen van aan de maker betaalde honoraria en vergoedingen. Indien het sociale verzekeringsorgaan en/of de belastingdienst beslist dat in tegenstelling tot de opvatting van partijen premies sociale verzekeringswetten en/of loonbelasting moeten worden ingehouden, zal de uitgever deze premies en/of loonbelasting inhouden op het aan de maker te betalen honorarium.