Hoe kan ik mijn idee / concept / format beschermen?

Ideeën of concepten op zichzelf worden niet beschermd door het auteursrecht. Het auteursrecht beschermt alleen 'werken'. Een concrete, originele uitwerking van een idee kan natuurlijk wel een 'werk' zijn waar auteursrecht op rust. Alleen die originele uitwerking is dan beschermd, niet het idee dat erachter steekt.
  • Linktekst
  • Het auteursrecht beschermt alleen 'werken'. Zo'n werk moet op de een of andere manier voor anderen zintuiglijk waarneembaar zijn, dus te zien of te horen. Een roman bijvoorbeeld kun je lezen, een muzieknummer kun je beluisteren, een film kun je bekijken. Een idee dat alleen nog in iemands hoofd zit is geen 'werk' en is dus niet beschermd.

    Een idee kan dus ook niet 'gestolen' worden. Het staat iedereen vrij een geheel eigen invulling aan een idee geven. Wat niet mag, is een originele uitwerking van een idee of onderdelen daarvan overnemen zonder toestemming van de rechthebbende. De rechthebbende kan de overnemer dan aanspreken op een auteursrechtinbreuk.

    Hoe concreter en gedetailleerder een idee of concept is uitgewerkt, hoe groter de kans dat die uitwerking als origineel werk kan worden aangemerkt en dus wordt beschermd door het auteursrecht. Een idee uitwerken of concretiseren kan op allerlei manieren. Bijvoorbeeld door een prototype te maken, door het onder woorden te brengen of te beschrijven, of door er beeld- of geluidsopnamen van te maken. Het gaat erom dat de uiteindelijke vormgeving of expressie origineel is en op de een of andere manier ook voor anderen zintuiglijk waarneembaar is. Let wel: deze expressie is dan beschermd, niet het onderliggende idee.
    Zintuiglijk waarneembaar betekent overigens niet dat iedereen toegang tot het werk moet hebben; ook een tekening die in een afgesloten bureaula ligt, of een uitgewerkt format voor een tv-programma dat alleen bepaalde personen onder geheimhouding mogen inzien, is beschermd.

    Registratie heeft beperkt nut
    Aan het registreren van een idee, bijvoorbeeld bij i-DEPOT, kun je geen rechten ontlenen. Het levert je geen auteursrecht of ander intellectueel eigendomsrecht op. Je kunt ook niet voortaan anderen verbieden hetzelfde idee als uitgangspunt te gebruiken. Ideeën worden immers niet beschermd door de wet. Een registratie kan soms wel dienen als ondersteunend (zelden doorslaggevend) bewijs dat een bepaald concept op die en die datum al “in jouw bezit” was, mocht iemand anders beweren dat hij er eerder mee was dan jij.
    © Auteursrecht 2020